FAQ grupy pl.comp.dtp

Powrót do spisu treści

Część 5.6 – Często zadawane pytania dotyczące Adobe InDesign

Wszystkie uwagi dotyczące Adobe InDesign dotyczą głównie wersji CE, jako jedynej nadającej się do stosowania w naszych warunkach.

5.6.1 – Problemy ogólne
5.6.1.1 – Opisy stron
5.6.1.2 – Zawieszone spójniki
5.6.1.3 – Import dokumentów MS Word (problem fontu Times New Roman)
5.6.1.4 – Problem z instalacją upgrade do wersji CS2
5.6.2 – Problemy specyficzne dla wersji CE
5.6.2.1 – Problem z dywizem w (niektórych) fontach TTF
5.6.2.2 – Problemy z importem grafik Adobe Illustratora
5.6.3 – Polskie dzielenie Proximity w InDesign CS US
5.6.4 – Użyteczne dodatki i pluginy
5.6.5 – Skrypty do InDesigna
5.6.6 – WKonwersja „w dół” z InDesign 5 (CS3) do wersji 4 lub 3
5.6.7 – Interesujące linki

5.6.1 – Zagadnienia ogólne

Wersje programu

Wprowadzone przez Adobe nowe nazewnictwo prowadzi niekiedy do lekkiego „materii pomieszania”, zatem wyjaśnijmy, co jest czym:
2.0x – ta wersja jeszcze nie powodowała trudności identyfikacyjnych. Może występować w odmianie IE (International English), CE (Central European) lub ME (Middle East). Oczywiście, istnieją także inne odmiany językowe – niemiecka, francuska czy nawet japońska, ale raczej nie są spotykane u nas. Odmiana IE nie jest zalecana ze względu na problemy z wprowadzaniem polskich znaków i obsługą tychże w fontach innych niż OTF z rodziny Pro firmy Adobe. Odmiana CE umożliwia przełączenie interfejsu na język polski (a także czeski i węgierski). Odmiana ME dysponuje tylko interfejsem w języku angielskim, ale zapewnia możliwość obsługi wszystkich tych języków, które wspiera odmiana CE, plus dodatkowo obsługę języków pisanych od prawej do lewej (np. hebrajskiego czy arabskiego).
CS (Creative Suite) albo CS1 to wersja 3.0x
Odmiany językowe – tak samo jak wersja 2.0x.
CS2 (Creative Suite 2) to wersja 4.x.
W odróżnieniu do wersji 3.0, ta wersja pozwala na pracę w języku polskim (oraz innych środkowo- i wschodnioeuropejskich) bez względu na odmianę językową. Inaczej mówiąc, jedyną zmianą, jaką wprowadza odmiana PL (nie „CE” – taka po prostu nie istnieje), jest interfejs w języku polskim. Także ta wersja dostępna jest również w odmianie ME, umożliwiającej pracę w kierunku od prawej do lewej.
CS3 (Creative Suite 3) to wersja 5.x.
Tak samo jak w wersji 4.0, także i tu jedyną różnicą pomiędzy odmianą IE i PL jest język interfejsu – funkcjonalność obydwu odmian jest identyczna. Od niedawna dostępna jest odmiana ME, przystosowana do obsługi języków Bliskiego Wschodu.

5.6.1.1 – Opisy stron

Opis problemu:

Przy druku z ID do pliku PostScript (bez względu na wybór drukarki/PPD) z włączonym opisem stron otrzymany plik nie przetwarza się poprawnie w Distillerze, ani w większości RIP-ów. Błąd sygnalizowany jest następującym komunikatem (Distiller):

%%[ Error: undefined; OffendingCommand: Sans ]%%

Stack:
/MS

%%[ Flushing: rest of job (to end-of-file) will be ignored ]%%
%%[ Warning: PostScript error. No PDF file produced. ] %%

Przyczyny problemu

InDesign domyślnie do opisu stron próbuje zastosować font Helvetica. W przypadku jego braku w systemie wykorzystuje font domyślnie stosowany przez Windows jako substytucję.

Oficjalne stanowisko Adobe:


"...Just a short explanation what caused our problem:
InDesign uses default system font for separation titles in postscript
file. It is usually Sans Serif from Microsoft.
Unfortunately this font has a bug in East European Windows scripts. It's
postscript alternative name (the one that is used inside postscript file
consists of two words Sans Serif. This is illegal in PostScript, because
font has to be described as one word (for example Sans_Serif) and
it causes PS errors.
One solution is to install Helvetica which is InDesign's preferred font.
The other choice, which proved to be usable as well is to uninstall Sans
Serif from the system"

Niestety, informacja ta zawiera parę nieścisłości. Po pierwsze, chodzi o font MS Sans Serif, który jest fontem ekranowym (bitmapowym – sserife.fon) i jako taki w ogóle nie zawiera "postscript alternative name". Po drugie, jego odinstalowanie powoduje błędy w wyświetlaniu okien dialogowych.

Rozwiązanie

Najlepszym rozwiązaniem jest naturalnie instalacja fontu Helvetica. W przypadku, gdy nie dysponujemy tym fontem, można skorzystać ze starej dystrybucji Acrobat Reader 3.01 (dostępnej, jak wszystkie Readery, za darmo) – zawiera ona font Helvetica, podobnie jak pozostałe fonty zestawu „base 13”.
W przypadku niektórych konfiguracji systemowych konieczne może okazać się (oprócz zainstalowania fontu w systemie) skopiowanie go do katalogu Fonts w drzewie katalogów InDesigna.
Problem nie występuje w InDesign CS3 (5.x), gdyż przy braku Helvetiki wykorzystywany jest font TimesNewRoman, a nie Microsoft Sans Serif.

5.6.1.2 – Zawieszone spójniki

Problem zawieszonych spójników doczekał się jak dotąd kilku podobnie działających, choć całkowicie odrębnych rozwiązań, zależnych od wersji programu:

2.0x

Polska firma Programac opracowała plug-in „Polska typografia”, który w wybranym wątku tekstowym wstawia po jednoliterowych twarde (non-breaking) spacje w miejsce zwykłych. Polska typografia dostępna jest w archiwum podręcznym FAQ.
W celu zainstalowania plug-inu należy w katalogu Plug-ins w hierarchii InDesign-a utworzyć podkatalog Text CE i skopiować do niego rozpakowany plik.
Alternatywne rozwiązanie „Short Words” opracowane zostało przez firmę AMOS Software z Czech. Plugin ten, podobnie jak „Polska typografia”, wstawia w odpowiednich miejscach tekstu niełamliwe spacje, w przeciwieństwie jednak do mechanizmu Programacu, umożliwia znaczną kontrolę nad działaniem mechanizmu. Użytkownik może określić typ wstawianej spacji (zwykła nierozdzielna spacja, wąska, włosowa, „cyfrowa”, „flush”, a także en-space i em-space). Różne typy spacji mogą być wykorzystywane jednocześnie zależnie od kontekstu.
Słowa, po których umieszczona zostanie nierozdzielna spacja, wymieniane są w pliku konfiguracyjnym, nie muszą to zatem być wyłącznie słowa jednoliterowe, ale może także łączyć np. tytuły naukowe czy stopnie (np. dr, mgr, inż., płk.) z następującymi po nich nazwiskami, czy też liczby z jednostkami miar. Pozwala także zastąpić spacje w pogrupowanych liczbach na spacje nierozdzielne o wybranej szerokości, unikając tym samym przenoszenia takich liczb z jednego wiersza do drugiego.
Plugin dla wszystkich wersji InDesign (Mac i Win) dostępny jest na FTP firmy Amos Software: ftp://ftp.amsoft.cz/Pub/Adobe/Indesign/update/.

3.0x (CS1)

Dostępne rozwiązania to Short Words albo skrypt, np. SetNoBreak, dostępny na stronie http://adobescripts.pl/modules/mydownloads/ lub o jeden ze skryptów Henryka Jursza (http://www.jursz.com/skrypty.htm), przy czym do wyboru jest bezpłatny skrypt WisząceSpójniki 1.1 lub (znacznie bogatszy) płatny skrypt UseMyTypo 2.0.

4.0x (CS2)

Także dla tej wersji InDesign dostępny jest plugin ShortWords, jednak tym razem, w odróżnieniu do wersji wcześniejszych, nie jest on już darmowy. Nadal jednak dostępne są odpowiednie skrypty.

5.0x (CS3)

Także w tej wersji dostępny jest plugin ShortWords (również płatny). Jednak InDesign 5.0 oferuje dwa nowe elementy, które pozwalają zupełnie inaczej podejść do zagadnienia wiszących spójników: wyszukiwanie za pomocą wyrażeń regularnych (GREP) oraz niepodzielną spację o zmiennej (dynamicznej) szerokości.
Wystarczy zatem odpowiednie zapytanie. W wersji najprostszej (tylko spójniki jednoliterowe) będzie ono miało następującą postać:

Find: (?i)(?<=\<[aiouwz])\x{20}
                          ^ spacja
Change to: ~S

Na końcu wyrażenia Find (po zamykającym nawiasie) musi znaleźć się spacja - tu zapisałem ją jako tzw. encję Unicode. Lista spójników znajduje się w tzw. grupie dopasowania, zatem wyrażenie to znajdzie tylko samą spację po spójniku i dlatego w zamianie jest sama niedzieląca spacja. Oczywiście, wyrażenie to można rozbudować, aby obejmowało np. wybrane spójniki i zaimki dwuliterowe:

Find: (?i)\<([aiouwz]|ci|li|i|ja|j|je|ta|t|te|t|to|tu|ty)\x{20}
Change to: $1~S 
               
Także i tu należy pamiętać o umieszczeniu spacji po końcowym nawiasie, tym razem jednak nie można użyć grupy dopasowania, więc w polu zamiany znalazł się symbol $1, oznaczający tekst znaleziony przez wyrażenie w nawiasach. Analogiczną metodą można wymusić połączenie np. tytułów naukowych z następującymi po nich nazwiskami czy też między inicjałami i nazwiskiem. Zapytanie wyszukujące te ostatnie będzie miało następującą postać:

Find: ((?<=\<\u\.)\x{20}
Change to: ~S 
                                          
Spacje o stałej szerokości są brzydkie...
Uwaga powyższa nie dotyczy oczywiście opisanego wyżej mechanizmu dostępnego w ID 5.0.
Stosowanie spacji nierozdzielnej kłóci się z dobrym podejściem kompozycyjnym. Przy tekście justowanym wstawione w tekst niepodzielne spacje będą miały bowiem inną szerokość niż pozostałe odstępy w tym samym wierszu (akapicie). Znacznie lepszym pomysłem wydawałoby się zastąpienie zmiany znaku (wstawienia nierozdzielnej spacji) zmianą atrybutu tekstu na no break. Efekt taki można uzyskać bazując na jednym z poprzednich rozwiązań:
1. Najpierw należy użyć Polskiej typografii lub Short Words, zależnie od potrzeb i preferencji.
2. Jeśli korzystamy z InDesign w wersji 2.0.1 lub wyższej, dokonujemy następnie wymiany nierozdzielnej spacji na zwykłą spację z atrybutem No break (w polskiej wersji interfejsu użytkownika Nie dziel).
Wskazówka: ułatwieniem może być zdefiniowanie stylu znakowego, wprowadzającego atrybut no break. Należy jednak pamiętać, że użycie innego stylu znakowego spowoduje wówczas usunięcie znaczników „niedzielenia” (w jednym miejscu może być użyty tylko jeden styl znakowy).
Uwaga: Należy bezwględnie zainstalować patch do wersji 2.0.1 (co najmniej), a najlepiej do wersji 2.0.2. Obydwa patche dostępne są na stronie Winsoftu (http://www.winsoft.fr/products/plugins_updates/UpdatesCE.html.

5.6.1.3 – Import dokumentów MS Word (problem fontu Times New Roman)

(dotyczy wersji do 3.0x włącznie)

Opis problemu

Problem objawia się utratą formatowania lokalnego przy imporcie tekstu w formacie MS Word lub RTF. Nie wynika to jednak – jak by się zdawało – z błędnie działającego filtra importowego, ale z błędnych wpisów w systemowym foncie Times New Roman. Na wskutek tego font ten widoczny jest w InDesign pod nazwą Times New Roman PS MT. Jeśli font ten użyty został w importowanym dokumencie, ID w trakcie importu zgłosi komunikat o braku fontu i zaproponuje podstawienie go fontem domyślnym. Niejako przy okazji wszystkie odmiany (bold, italic i bolditalic) także zostaną podmienione na odmianę podstawową (Roman lub Regular), dając efekt utraty formatowania lokalnego. Dodatkową komplikacją jest fakt, że Times New Roman jest domyślnym fontem dla dokumentów MS Word, stąd „kojarzenie” tego zjawiska właśnie z importem tekstu w formacie .doc lub .rtf.

Rozwiązanie problemu

Problem rozwiązać można dwiema metodami:
1. Poprzez wprowadzenie do dokumentu Worda styli znakowych w miejsce oznaczeń formatowania. W podręcznym archiwum plików FAQ znajduje się makro dla programu MS Word, generujące takie style.
Uwaga – jest to wersja robocza i nie działa do końca poprawnie w każdym przypadku. Jeśli któryś z użytkowników zdoła je poprawić, proszę o przesłanie informacji wraz działającą wersją.
2. Poprzez zamianę w oryginalnym dokumencie fontu Times New Roman na inny font. Osobiście polecam tu wykorzystanie fontu Minion Pro. Nie ma konieczności zmiany definicji styli akapitowych i znakowych w MS Word, gdyż po zaimportowaniu tekstu do InDesign i tak należy na ogół zmienić style na takie, które mają być faktycznie użyte w publikacji.

5.6.1.4 – Problem z instalacją upgrade do wersji CS2

W niektórych przypadkach po zainstalowaniu pakietu CS2 (w wersji upgrade) InDesign się nie uruchamia. W takiej sytuacji support Adobe (firma Wimal) zaleca następującą procedurę:
1. Zlokalizować pliki bibliotek o nazwie epic_pers.dll w katalogach instalacji programów InDesign i Photoshop (zazwyczaj C:\Program Files\Adobe\Adobe Photoshop CS2\ oraz C:\Program Files\Adobe\Adobe InDesign CS2\),
2. Zastąpić bibliotekę w katalogu InDesign wersją zawartą w katalogu Photoshopa.
Teraz InDesign powinien się uruchomić.

Problemy specyficzne dla wersji CE

5.6.2.1 – Problem z dywizem w (niektórych) fontach TTF

Opis problemu

W niektórych fontach wielojęzycznych w formacie TTF występuje błąd, powodujący niewłaściwe wysyłanie glifów do generowanego przez InDesign pliku postscriptowego. W efekcie wszystkie dywizy (0045, U+002D) zastępowane są przez pauzę (0151, U+2014). Dodatkowym efektem jest „zanik” kerningu. Powoduje to oczywiście całkowite rozbicie justowania tekstu, nie wspominając o fatalnym wyglądzie prawego marginesu takiego łamu. Ponadto w przypadku dywizów użytych wewnątrz tekstu (jako myślniki lub łączniki) występuje efekt „nachodzenia na siebie” fragmentów tektsu za takim podmienionym znakiem.

Zjawisko występuje m.in. przy korzystaniu z fontów firmy Telefont oraz starszych wersji fontów Eurofont. W tym drugim przypadku można zwrócić się do producenta o wymianę na wersję poprawioną.

Uwaga: Problem występuje jedynie przy druku w języku PostScript z włączoną opcją całkowitego dołączenia fontów do wynikowego pliku. Nie występuje natomiast przy eksporcie do formatu PDF.

Rozwiązanie

Objaw znika, jeśli przy generowaniu postscriptu wybierze się opcję Subset (w polskiej wersji Podzbiór) w zakładce Graphics dialogu drukowania InDesigna w sekcji dotyczącej wysyłania czcionek. Otrzymany tak plik Postscriptowy zawiera zarówno poprawne dywizy, jak i właściwe metryki. Rozwiązanie to tworzy jednak nowy problem: jeśli z tak uzyskanego pliku postscriptowego zostanie wygenerowany plik PDF, nie będzie można dokonywać w nim poprawek tekstu, pomimo zainstalowania czcionki użytej w oryginalnym dokumencie.

5.6.2.2 – Problemy z importem grafik Adobe Illustratora

(dotyczy wersji do 3.0x)

Problem Media Box (obcinanie grafik)

Po umieszczeniu na stronie ilustracji przygotowanej w Illustratorze dochodzi czasem do obcięcia na naświetleniu części grafiki w nieoczekiwanym miejscu. Efekt występuje w przypadku, gdy rysunek w Illustratorze wystaje poza obszar domyślnej strony (media box). Cięcie przebiega dokładnie po krawędzi owej strony.
Problem dotyczy grafik tworzonych w Adobe Illustrator 9 i 10, nie dotyczy zaś starszych wersji (do 8 włącznie). Uwaga: zapisanie grafiki w formacie AI 8 (z AI 10 lub 9) nie usuwa problemu!
Naturalne rozwiązanie to przesunięcie grafiki w Illustratorze lub też zmiana rozmiaru strony tak, aby cała ilustracja mieściła się w jej obrębie.
Podobny efekt może wystąpić także przy stosowaniu artystycznych pędzli w AI 9 i 10 – linia obcięcia stanowi wówczas „najlepszy” prostokąt zawierający prowadzącą krzywą. W efekcie „listki” i inne podobne dodatki mogą zostać obcięte. W takim przypadku należy dodać niewidoczną (bez wypełnienia i obrysu) ramkę obejmującą całą ilustrację.

Problem z Overprintami

W przypadku grafik zawierających pędzle artystyczne, atrybut overprint dotyczący takich obiektów nie jest przenoszony do InDesigna mimo zadania go w Illustratorze.
Obejściem problemu może być zapisanie w formacie Adobe Illustrator 7, ponowne otwarcie pliku i zadanie overprintu dla obiektów, na które został przekształcony poprzednio zastosowany efekt pędzla.

5.6.3 – Polskie dzielenie Proximity w InDesign CS US

Nadesłane przez Adama Twardocha

Program Adobe Acrobat 6.0 (zarówno w wersji US, jak i CE) zawiera biblioteki dzielenia i korekty ortograficznej firmy Proximity, m.in. do języka polskiego i rosyjskiego. Po instalacji Acrobata 6.0, w folderze: C:\Program Files\Common Files\Adobe\Linguistics\Providers\Proximity (lub analogicznym, pod Windows) lub Library/Application Support/Adobe/Linguistics/Providers/Proximity (pod Mac OS X) znajdziemy pliki o nazwach rozpoczynających się od "pol" i "rus".
Pliki te należy przekopiować do folderu C:\Program Files\Adobe\InDesign\Plug-Ins\Dictionaries\Proximity (lub analogicznego, pod Windows) lub Applications/Adobe InDesign CS/Plug-ins/Dictionaries/Proximity (lub analogicznego, pod Mac OS X)
Otrzymamy wówczas możliwość przenoszenia i korekty ortograficznej w języku polskim i rosyjskim zarówno w wersji US, jak i CE InDesign. Jeżeli instalacji dokonamy w InDesign CE, to dla języka polskiego otrzymamy możliwość wyboru jednego z dwóch algorytmów przenoszenia i korekty ortograficznej: firmy Programac (wbudowanego w InDesign CE) i Proximity (nowego, pochodzącego z Acrobata 6.0). Wyboru dokonujemy w Edit>Preferences>Dictionary>Language: Polish.

5.6.4 – Użyteczne dodatki i pluginy

Aktualizowana na bieżąco lista pluginów oraz innych dodatków do InDesign dostępna jest w serwisie http://share.studio.adobe.com/.

5.6.5 – Skrypty do InDesign

Strona skryptów opracowanych przez uczestnika grupy ukrywającego się pod nickiem "Robin" (albo IndesignScripts).
Strona skryptów Henryka Jursza.
Adobe Studio Share – utrzymywane przez Adobe forum wymiany skryptów, dodatków i pluginów do różnych programów firmy.

5.6.6 – Konwersja „w dół” z InDesign 5 (CS3) do wersji 4 lub 3

Tekst autorstwa Macieja Haudka, opublikowany na pl.comp.dtp dnia 20 maja 2007 roku.
InDesign CS3 oferuje cztery nowe odstępy, które nie były łatwo dostępne w poprzednich edycjach:
 
» spacja nierozdzielająca [Nonbreaking Space] 1
» 1/3 firetu [Third Space]
» 1/4 firetu [Quarter Space]
» 1/6 firetu [Sixth Space]
 
Jest jeszcze twarda spacja, która była jedyną dostępną w CS/CS2, a teraz sprawia problemy. Dodajmy ją do naszej listy:
 
» twarda spacja [Nonbreaking Space (Fixed Width)]
 
Gdy chcemy więc przekazać plik komuś, kto dysponuje starszą wersją (CS lub CS2) te nowe odstępy mogą zrobić "kuku", gdyż podpadają one pod uwagę Adobe dotyczącą plików INX:
"Be aware that content created using features specific to InDesign CS3 might be modified or omitted when you open the document in a InDesign CS2."
Przeanalizowałem ten problem...
Jak zachowa się dokument CS3 zawierający nowe odstępy w CS/CS2?
Znak w CS3: Nonbreaking Space
Po otwarciu w CS2: ZAMIANA na Nonbreaking Space (Fixed Width)
Po otwarciu w CS1: ZAMIANA na Nonbreaking Space (Fixed Width)

Znak w CS3: Nonbreaking Space (Fixed width)
Po otwarciu w CS2: PROBLEM -- Kwadrat, gdyż CS2 nie obsługuje kodu 0x202F
Po otwarciu w CS1: PROBLEM -- CS1 obsługuje kod 0x202F zwyczajowo, czyli jako "wąska twarda spacja", co powoduje, że jest ona węższa niż zwykła

Znak w CS3: Third Space
Po otwarciu w CS2: Konwertuje się poprawnie jako Third Space
Po otwarciu w CS1: PROBLEM -- Kwadrat, gdyż CS1 nie obsługuje kodu 0x2004

Znak w CS3: Quarter Space
Po otwarciu w CS2: Konwertuje się poprawnie jako Quarter Space
Po otwarciu w CS1: PROBLEM -- Kwadrat, gdyż CS1 nie obsługuje kodu 0x2005

Znak w CS3: Sixth Space
Po otwarciu w CS2: Konwertuje się poprawnie jako Sixth Space
Po otwarciu w CS1: PROBLEM -- Kwadrat, gdyż CS1 nie obsługuje kodu 0x2006

Wnioski:
Widzimy, że nie jest tak źle...
W CS2 nierozciągliwa spacja jest konwertowana na twardą spację, a twarda spacja wyświetla brzydki kwadrat (brak glifu).
W CS1 jest jeszcze gorzej, bo brakuje obsługi Third Space, Quarter Space i Sixth Space.

Rozwiązanie (a jakże!):
Przed otwarciem lub przekazaniem komuś pliku INX należy go "naprawić".
Stąd można pobrać pakiet naprawczy:
http://haudek.com/dtp/inxfix.zip

Wystarczy rozpakować go do folderu C:\WINDOWS (lub innego, byle system znał ścieżkę dostępu w zmiennej środowiskowej PATH) i skojarzyć pliku INX z batchem INXFIX.BAT

Wywołanie z linii poleceń:
inxfix nazwapliku.inx
W wyniku działania batcha powstaje dwa nowe pliki:
cs1-nazwapliku.inx i cs2-nazwapliku.inx

W rozwiązaniu tym:
» dla wersji CS2 znak 0x202f jest konwertowany do 0xa0
» dla wersji CS1:
a) zmieniany jest nagłówek pliku INX, aby InDesign w ogóle zechciał otwierać taki plik
b) znak 0x202f jest konwertowany do 0x00a0
c) znaki 0x2004, 0x2005 i 0x2006 są konwertowane na zwykłą spację (0x20)
Nota końcowa:
Batch wykorzystuje Konwerter tekstów Marcina 'Qrczaka' Kowalczyka. Rozwiązanie poprawia tylko i wyłącznie ODSTĘPY opisane wyżej, aby podczas otwierania plików w wersjach CS/CS2 było mniej zabawy. NIE POPRAWIA wszystkich innych niekompatybilności (więc jeśli jakaś nowa funkcja została użyta w CS3 to z pewnością NIE BĘDZIE działała w starszej wersji).
[1] W polskim interfejsie CS/CS2 i zapewne CS3 jest ona nazwana "twardą spacją", ale jaka ona twarda?
PS Cały ten post dotyczy także innej, ważnej sprawy. Otóż, jak widzimy, spacja nierozdzielająca i twarda spacja nie przenoszą się poprawnie do starszych wersji. Dlatego, jeśli zamierzamy zachować (przynajmniej w części) wsteczną kompatybilność – sugeruję wykorzystanie atrybutu No Break. On przynajmniej w CS/CS2/CS3 działa tak samo...

5.6.7 – Ciekawe linki

Strona Nicka Hodge'a, zawierająca bardzo wiele przydatnych informacji i wskazówek na temat InDesign (głównie) i innych programów DTP (po angielsku).
Forum dyskusyjne Adobe, w tym poświęcone InDesign (wymagana rejestracja).
Strona Adobe Evangelist, co raczej nie wymaga dalszych komentarzy.
JavaScripting InDesign – blog poświęcony skryptowaniu InDesign w JavaScript z wieloma użytecznymi uwagami.
InDesign Secrets – nazwa nieco na wyrost, ale strona interesująca...
Strona firmy AMOS (czeska), zawierająca wiele użytecznych rozszerzeń, m.in. różne wersje pluginu Short Words.

Powrót do spisu treści
Powrót na początek